ترموستات از ادغام کلمات یونانی Thermo (گرما) و Statos (توقف وماندن) تشکیل شده است ، بنابراین از ادغام این دو کلمه متوجه می شویم که ترموستات وسیله ای است که گرما را در نقطه ی تنظیم شده حفظ می کند. ترموستات کنترل کننده ی الکتریکی خودکار است برای تنظیم دما در فضای بسته . معمولا آنرا به دستگاهای گرم یا سرد ساز متصل می کنند ،تا با قطع و وصل دستگاه آن فضا را دردمای تظیم شده ثابت نگه دارد .هنگا می که دما به نقطه ی تنظیم برسد
ترموستات مدار برقی دستگاه را قطع می کند و وقتی دما 10الی 15 درجه از نقطه ی تنظیم پایین تر رود دوباره مدار را وصل می کند و دستگاه شروع به کار می کند.
دو نمونه ترموستات موجود می باشد: الکترومکانیکی و الکتریکی
الکترومکانیکی(ترموسوییچ حرارتی):
این نوع ترموستات با استفاده از فرمان حسگر حرارتی توسط یک سری روابط مکانیکی به میکرو سوییچ سبب قطع و وصل مدار الکتریکی می شود.
الکتریکی:
این نوع ترموستات فرمان دریافت شده از سنسور دمایی را توسط جریان الکتریکی به یک رله مینیاتوری منتقل و سبب قطع و وصل جریان الکتریکی می شود.
ترموسوییچ های قابلمه ای و ترموسوییچ های سیمی:
ترموسوییچ های قابلمه ای:
قابل تحمل از دمای 30 درجه سانتیگراد الی 250 درجه سانتیگراد میباشد. جنسهای بکار رفته در این نوع ترموسوییچ فنولیک Fenolic می باشد تا دمای 150 درجه سانتیگراد در دماهای 200 درجه به بالا ازجنس سرامکی استفاده شده است. ترموسوییچ ها از دمای 30+ درجه نرمالی بسته وباز تا250 درجه سانتیگراد ((NC
میباشد. ترموسوییچ های سیمی اغلب به دو صورت فلزی و پلاستیکی با خروجی دو رشته سیم در سانتهای 7 و 17 و12 موجود میباشد که اغلب در در موتورها و الکتروموتورها مورد مصرف قرار میگیرند.
بیشتر در دستگاهای heater ،بخاری ،آبگرمکن،بخاری و دستگاه های شومینه و پکیج مورد مصرف قرار می گیرند.
ترموستات قطعه ای از یک سیستم کنترلی می باشد که دمای سیستم را وقتی نزدیک نقطه ی تنظیم باشد حس میکند. ترموستات میتواند میزان گرما یا سرمای سیستمی را تنظیم وکنترل کند .
ترموستات ها انواع گوناگونی دارند و با سنسورهای مختلف دمایی ساخته می شوند.در نتیجه این سنسورها می توانند کنترل گرما یا سرما باشند.
ترموستات (ترموسوییچ) دما را در نقطه ی تنظیم نگه می دارد و از ضربه زدن و خسارت به وسایل الکتریکی جلوگیری می کند.
اغلب ترموستات های امروزی به صورت دیجیتال موجود می باشد اما در اماکن قدیمی تر ترموستاتها به صورت غیر دیجیتال موجود می باشند
مثلا هنگامی که منزل شما سرد است ترموستات باعث می شود در دمایی که شما آنرا نظیم کرده اید باعث گرم شدن سریع خانه شود.