کوپلینگ
کوپلینگ وسیله‌ای برای محور کردن موتور و شفت پمپ می‌باشد. کوپلینگ در حقیقت برای موتورهای سانتریفیوژ، پمپ‌های سانتریفیوژ، پمپ کلوز (pomp close) که در آن شفت و موتور به صورت کسری قرار دارد توسط کوپلینگ متصل می‌باشد.
به بیان دیگر کوپلینگ یک وسیله مکانیکی است که برای اتصال دو شفت (محور) به هم و انتقال نیرو از یک شفت به شفت دیگر استفاده می‌شود. این وسیله در سیستم‌های مکانیکی و ماشین‌آلات صنعتی به کار می‌رود و هدف اصلی آن انتقال گشتاور و حرکت دورانی است، در حالی که به حداقل رساندن انتقال ارتعاشات و شوک‌های مکانیکی می‌پردازد.
ویژگی‌ها و کاربرد کوپلینگ:
- انتقال گشتاور و نیرو:
- کوپلینگ‌ها برای انتقال گشتاور از یک شفت در حال دوران به شفت دیگر استفاده می‌شوند. این انتقال معمولاً در پمپ‌ها، کمپرسورها، موتورها و ژنراتورها صورت می‌گیرد.
- جبران ناهماهنگی:
- در بسیاری از موارد، دو شفت متصل به هم دقیقاً هم‌محور نیستند. کوپلینگ‌ها می‌توانند ناهماهنگی‌های زاویه‌ای، موازی یا محوری بین دو شفت را جبران کنند. این ویژگی به کاهش سایش و خرابی قطعات و افزایش طول عمر ماشین‌آلات کمک می‌کند.
- کاهش ارتعاشات و شوک‌ها:
- برخی از کوپلینگ‌ها قادر به کاهش ارتعاشات و جذب شوک‌های مکانیکی هستند که از عملکرد ناهموار یا تغییرات ناگهانی در بار به وجود می‌آید. این ویژگی می‌تواند از آسیب دیدن سایر اجزای ماشین‌آلات جلوگیری کند.
- محافظت در برابر خرابی:
- کوپلینگ‌ها می‌توانند به عنوان یک وسیله ایمنی عمل کنند، به گونه‌ای که در صورت بروز خرابی یا اضافه بار شدید، به جای اینکه باعث آسیب جدی به ماشین‌آلات شود، خود کوپلینگ شکسته می‌شود.
انواع کوپلینگ:
- کوپلینگ سخت (Rigid Coupling):
- برای اتصال شفت‌هایی که به طور دقیق هم‌محور هستند و هیچ گونه ناهماهنگی وجود ندارد استفاده می‌شود. این نوع کوپلینگ معمولاً در جایی که شفت‌ها باید به طور کامل قفل شده و هیچ حرکت نسبی مجاز نباشد به کار می‌رود.
- مثال‌ها: کوپلینگ بوش دار، کوپلینگ فلنچی.
- کوپلینگ انعطاف‌پذیر (Flexible Coupling):
- این نوع کوپلینگ برای جبران ناهماهنگی‌های جزئی شفت‌ها و کاهش ارتعاشات و شوک‌های مکانیکی طراحی شده است.
- مثال‌ها:
- کوپلینگ دنده‌ای (Gear Coupling): دارای دنده‌هایی است که ناهماهنگی‌های زاویه‌ای و موازی را جبران می‌کند.
- کوپلینگ لاستیکی (Elastomeric Coupling): از یک ماده لاستیکی یا پلیمری برای جذب شوک‌ها و کاهش ارتعاشات استفاده می‌کند.
- کوپلینگ دیافراگمی (Diaphragm Coupling): برای جبران ناهماهنگی‌های زاویه‌ای و جذب شوک‌ها استفاده می‌شود.
- کوپلینگ فنری (Spring Coupling): برای کاربردهایی که به انعطاف‌پذیری بیشتر نیاز دارند.
- کوپلینگ هیدرولیک (Hydraulic Coupling):
- این نوع کوپلینگ برای انتقال نیرو و گشتاور از طریق سیال هیدرولیک استفاده می‌شود. مزیت اصلی آن، کنترل سرعت و گشتاور با استفاده از تغییرات فشار سیال است.
- کوپلینگ مغناطیسی (Magnetic Coupling):
- برای انتقال نیرو و گشتاور بدون تماس مستقیم بین دو شفت استفاده می‌شود. این نوع کوپلینگ در مواردی که نیاز به جداسازی فیزیکی دو شفت یا جلوگیری از نشت مواد است، به کار می‌رود.
کوپلینگ انکودر
این کوپلینگ‌ها بین انکودر و موتور به کار می‌روند و جهت اتصال این دو وسیله قرار می‌گیرند.
کوپلینگ‌های پلاستیکی یا هیدرولیکی با تحمل گشتاور بالا از جنس پلاستیک خاص مناسب برای انواع شناور نفت کش صنایع پتروشیمی
این نوع کوپلینگ‌ها از دو طرف پایه آهنی و در نقطه مرکز آنها از پلاستیک تشکیل شده است که در رنگ‌های مختلف نارنجی سبز و زرد ارائه می‌شود.
ابتدایی‌ترین عملکرد کوپلینگ‌ها این است که دو قطعه در حال حرکت را به هم وصل می‌کند درحالیکه تا چند درجه عدم تراز را در انتهای آن باعث می‌شود.
کوپلینگ دنده‌ای
کوپلینگ دنده‌ای (gear coupling) وسیله مکانیکی است که برای انتقال گشتاور بین دو شفت که به صورت ناهموار نیستند طراحی شده است. کوپلینگ معمولا شامل دو نوع اتصال انعطاف پذیر است که هرکدام به یک شفت متصل شده است. اگر چه ممکن است به چرخ دنده‌ها به عنوان یک جز انعطاف پذیر فکر نکنید اما کوپلینگ‌های دنده‌ای به عنوان یک اتصال انعطاف پذیر به حساب می‌آیند. این اتصالات اغلب توسط یک شفت سوم به نام اسپیندل (spindle) متصل می‌شوند.
هر اتصال به طور کلی شامل یک نسبت چرخ دنده داخلی/خارجی 1: 1 می‌شود. ستون‌های دندانه و قطر بیرونی دنده خارجی، پوشیده می‌شوند تا جابجایی زاویه‌ای بین دو چرخ دنده ایجاد شود. از نظر مکانیکی، چرخ دنده‌ها با پروفیل‌های تنظیم شده نوار باریک چرخشی معادل هستند. به دلیل اندازه نسبتا بزرگ دندانه کوپلینگ، دنده نامیده می‌شوند. کوپلینگ دنده‌ای به طور کلی به عدم تقارن زاویه‌ای 4 تا 5 درجه محدود می‌شود.
کوپلینگ دنده‌ای معمولا در دو نوع متفاوت عرضه می‌گردد: دارای روکش فلنج و روکش مداوم. کوپلینگ دنده‌ای فلنج شامل روکش کوتاه است که توسط یک فلنج عمود بر محور احاطه شده است. یک روکش بر روی هر شفت قرار می‌گیرد تا روبروی هم قرار گیرند. مجموعه‌ای از پیچ‌ها در فلنج‌ها آنها را کنار هم نگه می‌دارد. کوپلینگ دنده‌ای روکش‌دار مداوم دارای انتهای شفت است که به یکدیگر متصل شده و در برابر یکدیگر قرار دارند و سپس توسط یک روکش پوشانده می‌شوند. به طور کلی، این روکش‌ها از فلز ساخته شده‌اند، اما می‌توانند از نایلون نیز ساخته شوند.
کوپلینگ پنجه‌ای
ساده ترین نوع کوپلینگ متغیر غیرالاستیک به نام کوپلینگ پنجه‌ای شناخته می‌شود. هنگامی که در محورها گرمای زیاد در جبهه گسترش طولی بیشتر می‌شود این نوع کوپلینگ‌ها استفاده می‌شوند (مانند توربین‌های بخار). کوچکترین نوع کوپلینگ پنجه‌ای پهنای طولی 15 تا 10 میلی‌متر دارد و بزرگترین آنها 25 میلی‌متر (Ø200 میلی‌متر) می‌باشد. این کوپلینگ همچنین به عنوان چنگال‌های اتصال استفاده می‌شود که از یک طرف با چرخش لغزنده می‌تواند یک حرکت کشویی در انتهای یکی از محورها انجام دهد و نیمه دوم که در محور دیگری ثابت شده است، درگیر یا جدا شود.
برندهای تولید کننده کوپلینگ:
کوپلینگ سانجیل SUNGIL، کوپلینگ چدنی، کوپلینگ روتکس، کوپلینگ روپکس، کوپلینگ امگا، کوپلینگ پروانه‌ای، کوپلینگ دنده‌ای، کوپلینگ هیدرولیکی، کوپلینگ لقمه‌ای، کوپلینگ پنجه‌ای اشاره کرد.
کوپلینگ‌های سانگیل SUNGIL از نوع آلومینیومی انعطاف پذیر، محصولاتی هستند که کاربردهای فراوانی دارند.
در حقیقت، کوپلینگ حرکت دورانی موتور را به شفت پمپ منتقل کرده و باعث چرخش شفت و پروانه می‌شود، قبل از اتصال کوپلینگ، باید از هم محور بودن شفت پمپ و موتور، اطمینان حاصل کرد.
به طور معمول کوپلینگ در حین عملکرد به شفت‌ها اجازه‌ی جدا شدن نمی‌دهند، گرچه کوپلینگ می‌توانند زمانی که میزان گشتاور ازحدی بالاتر برود دچار لغزش و یا جدایی شوند.
کاربرد کوپلینگ:
- صنعت نفت و گاز: برای اتصال پمپ‌ها و کمپرسورها به موتورهای اصلی استفاده می‌شود.
- صنعت تولید برق: در توربین‌ها و ژنراتورها برای انتقال گشتاور بین اجزای مختلف استفاده می‌شود.
- خودروسازی: برای اتصال قطعات مختلف در سیستم انتقال نیرو (مثل جعبه‌دنده و موتور) استفاده می‌شود.
- صنعت معدنی: در ماشین‌آلات سنگین مانند بیل مکانیکی و جرثقیل برای انتقال نیرو از موتور به دستگاه‌های مختلف.
- صنایع غذایی و دارویی: برای ماشین‌آلاتی که در محیط‌های بهداشتی کار می‌کنند و نیاز به جابجایی آسان قطعات دارند.
نکات مهم در انتخاب کوپلینگ:
- مشخصات فنی شفت‌ها: قطر شفت، نوع و اندازه کلید (keyway)، و نوع اتصال.
- نیاز به جبران ناهماهنگی: نوع و میزان ناهماهنگی بین شفت‌ها (زاویه‌ای، محوری، یا موازی).
- شرایط کاری: نوع بار (ثابت یا متغیر)، سرعت چرخش، و دما و محیط کاری.
- ویژگی‌های جذب شوک و کاهش ارتعاش: در کاربردهایی که نیاز به کاهش ارتعاشات و شوک‌ها دارند، نوع کوپلینگ بسیار مهم است.
- نیازهای نگهداری: برخی کوپلینگ‌ها نیاز به نگهداری منظم دارند در حالی که دیگران تقریباً بدون نیاز به نگهداری هستند.
کوپلینگ‌ها نقش بسیار مهمی در سیستم‌های مکانیکی دارند و انتخاب مناسب آنها می‌تواند به بهبود عملکرد و طول عمر ماشین‌آلات کمک کند. انتخاب درست کوپلینگ بر اساس نیازهای خاص سیستم و شرایط کاری از اهمیت بالایی برخوردار است.
جهت خرید و سفارش کوپلینگ در واتساپ پیام دهید.
واتس آپ: 09127701494
